Luister naar dit Artikel

Canadese regeringswetenschappers zorgden vorige week wereldwijd voor voorpaginanieuws toen ze de media vertelden dat het aantal ijsberen in de Westelijke Hudsonbaai tussen 2017 en 2021 met 27% leek te zijn afgenomen, op basis van een onderzoeksrapport dat niet openbaar is gemaakt. Dit heet ‘wetenschap middels persbericht‘. De praktijk ervan wordt terecht als onethisch beschouwd, aangezien het gewoonlijk wordt geassocieerd met “mensen die wetenschappelijke ‘bevindingen’ van twijfelachtige wetenschappelijke waarde promoten en die zich tot de media wenden voor aandacht wanneer het onwaarschijnlijk is dat ze de goedkeuring van de professionele wetenschappelijke gemeenschap zullen krijgen.”

Het is niet verrassend dat in alle verhalen een sterk verband wordt verklaard of geïmpliceerd tussen deze vermeende bevolkingsafname en het gebrek aan zee-ijs als gevolg van ‘klimaatverandering’. De condities van het zee-ijs zijn de afgelopen vijf jaar echter bijzonder goed geweest – zowel voor de datum van bevriezing als voor het uiteenvallen – waardoor de vraag rijst hoe ‘gebrek aan zee-ijs’ mogelijk de oorzaak kan zijn van de schijnbare achteruitgang.

Een verhaal van Reuters (gedateerd op 23 december 2022) geeft toe dat dit het geval is en bevatte nog een kritisch voorbehoud dat slechts één nieuwsuitzending die ik zag de moeite nam te vermelden, namelijk BBC News:

Wetenschappers waarschuwden dat een direct verband tussen de afname van de populatie en het verlies van zee-ijs in Hudson Bay nog niet duidelijk was, aangezien vier van de afgelopen vijf jaar redelijk goede ijscondities hebben gekend. In plaats daarvan, zeiden ze, zouden door het klimaat veroorzaakte veranderingen in de lokale zeehondenpopulatie het aantal beren kunnen terugdringen.

Een artikel van Associated Press dat de dag ervoor (22 december 2022) werd gepubliceerd en werd opgepikt door veel andere outlets, bevatte bijvoorbeeld niet deze cruciale stukjes informatie over recente goede zee-ijscondities en mogelijke afname van de zeehondenpopulatie.

Zonder het daadwerkelijke overheidsrapport te kunnen controleren op details (wat geen collegiaal getoetst document is), kan ik niet veel meer zeggen. Hoewel verschillende nieuwsverhalen beweerden dat het rapport onlangs was vrijgegeven, was het vanaf 28 december niet openbaar beschikbaar op de website van de regering van Nunavut of ergens anders online dat ik kon vinden. Geen van de nieuwsberichten linkt naar een dergelijke ‘beschikbare’ studie, citeert de titel ervan of linkt zelfs maar naar een officieel persbericht.

Op basis van het verhaal van Reuters lijkt het er echter op dat de auteurs geen definitief verband konden leggen tussen het verlies van zee-ijs en een afname van het aantal ijsberen in de westelijke Hudsonbaai, ondanks wat zij (of anderen) de media zouden hebben verteld.

Hoe zit het met ringelrobben, hun primaire prooi? Is het aantal geringde zeehonden in de periode 2017-2021 afgenomen, waardoor er een voedseltekort is ontstaan voor de beren in Hudson Bay? Zo ja, is er dan een duidelijk verband tussen afnemende aantallen ringelrobben en gebrek aan zee-ijs, zoals wordt gesuggereerd door de hierboven aangehaalde verklaring van Reuters?

Het korte antwoord is nee. Onderzoek naar ringelrobben in Hudson Bay wijst niet op een definitieve oorzaak en gevolg tussen veranderingen in het zee-ijs en de gezondheid en overleving van zeehonden (Ferguson et al. 2017, 2019, 2020), vooral omdat er geen dalende trend is in de hoeveelheid zee-ijs:

Onze trendanalyse van omgevingsvariabelen wees op een sterk opwarmingspatroon vóór 1999. Na deze beslissende verschuiving heeft de regio geen opwarmingstrend laten zien. Toch was de trend van de lichaamscondities van 2000 tot 2016 negatief, wat duidt op een algehele afname van het lichaamsvet van de ringelrob in deze periode. [Ferguson et al. 2020]

Met andere woorden, als er een daadwerkelijke daling van het aantal ijsberen is geweest, zoals de auteurs beweren te hebben gevonden, is het op geen enkele manier duidelijk wat de oorzaak is. Als sommige beren de afgelopen jaren niet genoeg zeehonden vonden om te eten en stierven van de honger, is het helemaal niet duidelijk waarom er minder zeehonden beschikbaar waren.

Kort gezegd: er zijn geen gegevens die een kritiek gebrek aan zee-ijs koppelen aan een slechte gezondheid of overvloed voor ijsberen of hun ringelrobbenprooi in de westelijke Hudsonbaai tussen 2017 en 2021. Desondanks rapporteren de auteurs van een regeringsrapport over het aantal ijsberen die nog niet openbaar beschikbaar is, voelde zich comfortabel om de media te vertellen dat het gebrek aan zee-ijs de oorzaak zou kunnen zijn van een schijnbare afname van het aantal ijsberen in de afgelopen vijf jaar, wat eerdere voorspellingen bevestigt dat dit precies is wat er zou gebeuren als gevolg van door de mens veroorzaakte opwarming van de aarde . Ik noem dit een perfect voorbeeld van ‘wetenschap per persbericht’, waar onderzoekers alleen hun toevlucht toe nemen als ze bevindingen hebben van twijfelachtige wetenschappelijke waarde en een sensationeel verhaal om door te drukken.

Bronnen: Wattsupwiththat.com