Griekenland en Italië ondertekenden gisteren een historische overeenkomst die de exclusieve economische zones (EEZ) van de twee landen in de Ionische Zee afbakent. De overeenkomst tussen de Griekse minister van Buitenlandse Zaken Nikos Dendias en zijn Italiaanse tegenhanger Luigi Di Maio heeft veel gevolgen in het hele oostelijke Middellandse Zeegebied, maar vooral tegen de Turkse ambities van de hegemonie in het oostelijke Middellandse Zeegebied.

De overeenkomst helpt Italië zich te vestigen als een energiespeler, vooral omdat het al een actieve positie heeft ingenomen in de aanleg van de Eastmed-pijpleiding – een groot project tussen Griekenland, Cyprus en Israël, waarvan de gezamenlijke pijpleiding uiteindelijk Italië zal bereiken via een secundair pijpleidingproject. De EEZ-ondertekening komt nu Griekenland, Cyprus, Israël en Egypte hun betrekkingen hebben versterkt in een tijd waarin Italië eenzijdig handelde om hun eigen belangen te dienen. Dit veranderde echter doordat Rome steeds meer werd uitgesloten van de ontwikkelingen in de regio. Een voorbeeld hiervan is dat Italië tijdens de oorlog in Libië niet zoveel invloed heeft als zij wenste. Door eenzijdig te handelen, zij het niet zo agressief als Turkije, liep Rome het risico volledig aan de rand van Oost-mediterrane kwesties te blijven staan. De reden hiervoor is dat Griekenland, Cyprus, Israël en Egypte doorgaan met het sluiten van overeenkomsten, het verbeteren van de multilaterale betrekkingen en het sterk uitoefenen van invloed op de gebeurtenissen in de regio.

De EEZ-overeenkomst was ook een eerste dergelijke overeenkomst voor Griekenland. Griekenland deelt ook een zeegrens met Turkije, Cyprus, Egypte, Libië en Albanië en heeft nu een juridisch precedent dat er snel toe zal leiden dat Athene EEZ-overeenkomsten met andere buurlanden ondertekent, waarbij sommigen speculeren dat Athene er volgende week één zou kunnen ondertekenen met Egypte .

In feite heeft het Libische Huis van Afgevaardigden, gevestigd in de oostelijke stad Tobruk en in tegenstelling tot de door Turkije gesteunde regering van de Moslimbroederschap in Tripoli, Griekenland en Italië gefeliciteerd met hun vreedzame oplossing voor hun maritieme grenskwesties door middel van internationaal recht. Het Libische Huis van Afgevaardigden riep vervolgens Griekenland op om met hen een maritieme EEZ-overeenkomst te sluiten die de overeenkomst tussen Turkije en Tripoli zou ondermijnen, aangezien deze in overeenstemming zou zijn met de Handvestwet van de Verenigde Naties (UNCLOS).

Vanuit Grieks perspectief heeft de ondertekening van een EEZ met Italië enorme gevolgen voor de plannen van Turkije om olie en gas te stelen uit de maritieme zone van Griekenland, waardoor de inspanningen voor volledige dominantie in het oostelijke Middellandse Zeegebied worden belemmerd. In november vorig jaar tekende Turkije een maritieme deal met de regering van de Moslimbroederschap in Libië om de olie- en gasrijke wateren van Griekenland tussen hen te verdelen zonder te erkennen dat de eilanden in de EEZ lagen. UNCLOS verdedigt de visie van Griekenland over hoe de EEZ tussen Griekenland en Turkije eruit moet zien. Dit wordt echter afgewezen door Ankara, die weigert te erkennen dat eilanden een EEZ of continentaal plat hebben, en is de belangrijkste reden waarom Turkije een van de slechts 15 landen ter wereld is die UNCLOS niet ondertekent en / of ratificeert.

Het grootste obstakel voor het Turkije-Libische pact voor de Moslimbroederschap is de verklaring van een Griekse EEZ met Egypte. Griekenland en Italië hebben hun EEZ-grens problemen opgelost door gebruik te maken van internationaal recht, en naar verwachting zullen ook Griekenland en Egypte UNCLOS gebruiken. Ondertussen is de overeenkomst tussen Turkije en Libië alom veroordeeld, zelfs van de naaste bondgenoten van Turkije, zoals Duitsland, en heeft zij geen enkele bevestiging of steun ontvangen van buiten Ankara en Tripoli.

Turkse media, die overwegend door de staat worden gecontroleerd, reageerden negatief op de overeenkomst tussen Griekenland en Italië, wetende wat de gevolgen zouden zijn voor de eigen ambities van Turkije om de Griekse maritieme ruimte te stelen.

Haber Global zei: “De stap is een reden om de spanning in het oostelijke Middellandse Zeegebied door Italië en Griekenland te doen toenemen!”

Milliyet zei “‘Griekenland zoekt internationale steun’ Paniek in Griekenland!”

Haber 7 zei: “Griekenland en Italië kwamen overeen een exclusieve economische zone (EEZ) in te stellen op een moment dat de spanningen toenamen als gevolg van boorwerkzaamheden op aardgas in het oostelijke Middellandse Zeegebied.”

De Turkse minister van Energie, Fatih Dönmez, kondigde eerder deze maand aan dat een boorschip van de Turkish Petroleum Corporation binnen drie tot vier maanden olie-exploratie zal starten in het directe zuiden van het Griekse eiland Kreta.

Dit veroorzaakte een golf van reacties uit Athene, waarbij de woordvoerder van de Griekse regering Stelios Petsas zei: “we zijn niet bang. We bereiden ons voor op elke mogelijkheid;” Minister van Defensie Nikos Panagiotopoulos zegt: “We willen daar niet heen, maar we willen duidelijk maken dat we alles zullen doen wat nodig is om onze soevereine rechten zoveel mogelijk te verdedigen;” en generaal Konstantinos Floros zei dat “de Griekse strijdkrachten klaar zijn om hun plicht te vervullen en hun missie van de grondwet van Evros naar Kastellorizo ​​uit te voeren indien en wanneer dat nodig is”.

Griekenland wil problemen diplomatiek en vreedzaam oplossen, zoals het herhaaldelijk roept om met Turkije te doen en het met Italië heeft gedaan, maar is bereid militair te vechten tegen Turkije, een mede-NAVO-lid, als zijn maritieme ruimte wordt geschonden. In het licht van de Grieks-Italiaanse EEZ-deal is het onwaarschijnlijk dat Turkije een oorlog zal uitlokken, aangezien Italië, een van de grote mogendheden in de Europese Unie, heeft bevestigd dat eilanden ondanks de bezwaren van Ankara inderdaad een EEZ hebben.

De EU toonde reeds steun aan Griekenland, waarbij Josep Borrell, de chef van het buitenlands beleid van de Europese Unie, zijn veroordeling uitsprak tegen de provocerende acties van Turkije.

“We hebben nauw contact met onze collega’s, de ministers van Buitenlandse Zaken van Griekenland en ook Cyprus om de situatie van de boringen te volgen, en we roepen Turkije op om te stoppen met boren in de gebieden waar de EEZ of de territoriale wateren van Cyprus en Griekenland in het geding zijn”, aldus Borrell, eraan toevoegend dat de Raad Buitenlandse Zaken” al een krachtige boodschap aan Turkije heeft gericht “.

Het blijft de vraag of Turkije een oorlog met Griekenland riskeert door de komende drie of vier maanden te boren naar olie en gas in de Griekse maritieme wateren. Het zal waarschijnlijk niet gebeuren aangezien Turkije geen steun heeft in de EU, maar een terugtrekking zal ook aantonen dat Ankara volledig faalt in hun project voor de hegemonie van het oostelijke Middellandse Zeegebied.

Bronnen:

Infobrics