Luister naar dit Artikel

Hoe de successen van extreemrechts en extreemlinks de politiek in de machtigste staat van de EU zullen beïnvloeden.

De olifant in de kamer is groter geworden. Er is nog meer angst in Duitsland nadat de niet-systemische partijen (vaak afgedaan als ‘populisten’) afgelopen weekend aanzienlijke electorale successen boekten in twee oostelijke deelstaten. ‘Alternative für Deutschland’ (AFD) won de wedstrijd in Thüringen en eindigde net achter de gevestigde CDU in Saksen.

Het nieuw gevormde ‘Sarah Wagenknecht Bloc’ verpletterde haar voormalige Die Linke (de Linkse) collega’s en eindigde als derde in beide deelstaten. De volledige ineenstorting van de regerende federale coalitie (de zogenaamde ‘verkeerslichten’ – de kleuren van de sociaaldemocraten, liberalen en groenen) kwam niet als een verrassing. Later deze maand vinden er meer verkiezingen plaats in Brandenburg, waar de grote winnaars van dit weekend ook hoge verwachtingen hebben.

Het is pas relatief recent dat de oostelijke deelstaten het onderwerp zijn geworden van toegenomen interesse van het Duitse (voornamelijk westerse) establishment. Bijna 35 jaar zijn verstreken sinds de ontbinding van de DDR en de annexatie van haar grondgebied door de Bondsrepubliek. De moeilijkheden van integratie werden in de jaren negentig actief besproken en verdwenen daarna naar de achtergrond. Zelfs in de eerste fase waren de belangrijkste kwesties de omvang van de vereiste investeringen in de nieuwe staten en de efficiëntie waarmee het geld werd besteed. De sociaal-politieke situatie in de gebieden zelf had weinig invloed op de algemene toestand van de algehele Duitse politiek.

In feite is pas in het laatste decennium in verschillende situaties duidelijk geworden dat integratie niet zo succesvol is geweest en dat de verschillen niet zijn verdwenen. In de veranderde externe en interne omstandigheden bleek de voormalige DDR een vruchtbare bodem te zijn voor de opkomst van zeer rechtse (sommigen noemen het xenofobe, anderen nationalistische) en zeer linkse sentimenten. De laatste waren van weinig belang zolang hun woordvoerders de Linkse Partij waren, de erfgenamen van de oude communisten van de DDR. De splitsing en de opkomst van de charismatische Frau Wagenknecht als een kracht op zichzelf, heeft de heersende klasse angstig gemaakt, hoewel het nog onduidelijk is hoe lang haar ster zal schijnen. En er is een kans dat ze door de mainstream zal worden gecoöpteerd.

Hoe dan ook, het bestaan ​​van een aparte oostelijke dynamiek binnen Duitsland is duidelijk bevestigd. Dit heeft opnieuw de schade bewezen van de arrogantie die het westerse establishment na de Koude Oorlog in zijn greep hield, zowel wereldwijd als nationaal. Het negeren van de meningen van degenen die als verliezers worden beschouwd, heeft geleid tot grote problemen, zowel wereldwijd als binnen individuele landen. Meer in het algemeen bevestigen de verkiezingen in Thüringen en Saksen een interessante West-Europese trend. De successen van extreemrechts en extreemlinks (om de termen te gebruiken die in het Westen de voorkeur genieten) zullen geen van beiden aan de macht brengen. Een heel duidelijk voorbeeld is Frankrijk, waar Macron, na al zijn schaamte en het feit dat hij tot hopeloos lame duck is verklaard, op het punt staat de premier te benoemen die hij wil, niet een die de recente verkiezingswinnaars prefereren.

Maar dit soort dingen blijven niet onopgemerkt. Het politieke proces neemt zijn toevlucht tot steeds geavanceerdere politiek-technische manipulaties om de niet-systemische partijen en hun groeiende aanhang volledig te omzeilen, of in ieder geval zoveel mogelijk te neutraliseren.

Hoe groter het aantal persona non grata-entiteiten, hoe moeilijker het zal zijn om coalities te vormen zonder hun deelname. Dit vereist een ideologische nivellering van de rest, wat het verkiezingsproces zinloos maakt. Tijdens de campagne benadrukken de partijen hun verschillen, en daarna worden ze gedwongen zich te concentreren op hun overeenkomsten.

In principe is dit normaal; het is de essentie van elke meerpartijendemocratie waarin er meer dan twee hoofdrolspelers zijn en zij zich verenigen op basis van tegencompromissen op basis van de verkiezingsuitslagen. Maar de opkomst van de “olifant in de kamer” – politieke krachten waarvan de invloed duidelijk groeit, maar waarvan de deelname aan de regering als onwettig wordt beschouwd – verstoort het voorheen natuurlijke proces.

Het samenkomen van oude rivalen gebeurt niet omdat het hun kernbelangen dient, noch op basis van redelijke concessies, maar eerder in een licht paniekerige sfeer van ‘alles behalve dit!’ Als gevolg daarvan wordt precies datgene gereproduceerd wat extreme maar ideologisch gelabelde bewegingen aantrekkelijker maakt: het samensmelten van respectabele krachten tot een gemeenschappelijke centristische massa van vage en nu vaak ‘rubberachtige’ standpunten die zich in alle richtingen uitstrekken (hallo Macron en zijn medewerkers). Dus krijgen we een dichotomie niet van standpunten, maar van het koosjere – het ‘schone versus het onschone’. Dit irriteert kiezers en het percentage van degenen die denken dat ze een citroen worden verkocht, groeit. En ze worden aangetrokken tot het ‘onzuivere’, dat eerlijker lijkt voor hen. Het is een vicieuze cirkel.

Tot nu toe hebben de ‘extremen’ overal (behalve Italië) niet genoeg vaardigheid en sluwheid gehad om hun tegenstanders te slim af te zijn in dit spel na de verkiezingen. En het Italiaanse geval laat zien dat wie de draak ‘doodt’ hem uiteindelijk kopieert. Niettemin is de groei van ontevreden mensen die ‘verkeerd’ stemmen lineair. Dat is wat het establishment bang maakt. Hoewel het tot nu toe het roer heeft weten vast te houden, is het niet zeker of het dat zal blijven doen.

Het is redelijk om aan te nemen dat dergelijke processen op de middellange termijn zullen leiden tot een hervorming van het brede Europese politieke landschap. Vreemd genoeg is het echter vrij stabiel in zijn huidige staat. Sterker nog, niemand heeft overtuigende ideologische alternatieven geformuleerd voor de huidige ‘Europese waarden’ onder Amerikaanse auspiciën. Zoals hierboven vermeld, betekent de doorbraak van de voormalige ‘outcasts’ in het eerste echelon niet een herschikking van de elites, maar in plaats daarvan de normalisatie van de nieuwkomers. Het EU/NAVO-kader heeft een hoge veiligheidsmarge om het politieke veld binnen dezelfde parameters te houden. Dit brengt ons bij de vraag of we koerswijzigingen moeten verwachten die de Russische belangen zouden beïnvloeden. Tot nu toe is het antwoord nee.

Bronnen: RT