We spraken meerdere kleuterjuffen over hun aversie tegen de methodes waarmee ze moeten werken. Ze omschrijven het als ‘gekkenwerk’ en vinden het ‘kunstmatig’. Heeft het zin om in de kleuterklas met omlijnde methodes te werken? Na de docenten reageert ook een schooldirecteur. Hij is eveneens stellig: ‘Weg met deze nonsens’.

We spreken Alex Otten, directeur van Jenaplanschool St. Willibrordschool in Oude Pekela, voor ons dossier Onderwijs. Hij laat ons weten: ‘Weg met de schatkistmethode, kleuterplein en deze nonsens. Geen afvinklijstjes meer en zeker geen toetsen bij kleuters. Sterker nog, binnen onze stichting hebben we zelfs verboden te toetsen bij kleuters. Vanaf het moment dat wij dat bij ons hebben gedaan, is er veel meer betrokkenheid bij iedereen: kinderen, leerkrachten en ouders.

Afscheid van methodes

Otten vertelt hoe er op zijn school afscheid werd genomen van het werken met onderwijsmethodes: ‘Wij hebben op onze scholen een jaar of vier geleden de methodes, ik zeg het maar even oneerbiedig, in de container gegooid. Weg met de schatkisten, de ontwikkelingsmaterialen en andere spullen waarvan we merkten dat kinderen er helemaal geen intrinsieke interesse in hebben. Werken met methodes kost behoorlijk wat geld. Voor de drie scholen waar ik directeur van ben, zit je in een paar jaar op tienduizenden euro’s. Waar je ook mooie andere dingen met kinderen mee kunt doen op je school.’

Terwijl niemand op school duidelijk kon uitleggen: Waarom dóen we dit eigenlijk? En toen besloten we dat we zo niet langer wilden werken. Dat kwam me meteen op kritiek van de inspecteur te staan: Moet je dan niet werken met de woordenschat-methode? Ik heb toen heel duidelijk gemaakt wat onze visie is en dat ik dat zeker niet ga doen.’

‘Als je twijfelt over je koers, ga je zwalken’

Otten ziet dat er op de lerarenopleiding weinig aandacht is voor het kleuteronderwijs. ‘Dan kun je als school twee dingen doen. Er zijn veel scholen die, op zoek naar houvast, dan met een methode gaan werken. Ik denk dan juist: Je kunt beter op school die leerkrachten bijscholen over kleuterontwikkeling en de visie van het team. Wanneer je op deze manier werkt sta je als school veel sterker in je schoenen, ook richting de inspecteur. Bij twijfel ben je veel te vatbaar voor elke nieuwe methode of wind die er waait en ga je zwalken in je beleid. En wie van links naar rechts zwalkt, komt niet vooruit.’

‘Ik wil dat de kleuters zelf nadenken’

Deze schooldirecteur is heel uitgesproken over zijn weerstand tegen het werken met methodes. Maar waarom eigenlijk? Als we daarnaar vragen, vertelt hij dat hij het verschil op school merkt sinds er niet meer ‘volgens het boekje’ wordt gewerkt: ‘Ik zie meer betrokkenheid bij de kinderen en leerkrachten en er is veel minder gedoe. We kijken heel bewust naar het proces. Bij ons op school bepalen we bij kleuters de doelen wekelijks áchteraf in plaats van dat aan het begin van het jaar te doen, zoals je dat doet als je met een methode werkt. Wanneer we merken dat een bepaald onderdeel niet aan bod is gekomen, bieden we deze de volgende week aan. Dat doen we omdat ik helemaal niet wil dat kleuters volgens het boekje 20 keer dezelfde door een methodeontwikkelaar bedachte Sinterklaas gaan zitten knutselen. Ik wil dat ze zelf gaan nadenken: Hoe wil ík dat doen en hoe ga ík dat aanpakken? Kleuters kunnen veel meer dan we denken, maar in de praktijk zie ik dat de kleuterjuffen heel hard aan het werk zijn en we de kinderen daar niet per se zelfstandig mee maken. Het gaat erom dat je vertrouwen hebt in de kinderen en je personeel.’

Tot nu toe krijgen we vanuit het onderwijs met name reacties van leerkrachten en directeuren die kritisch zijn op het werken met methodes. Heb jij een andere ervaring uit de praktijk? Zie je juist de meerwaarde van het werken met methodes en wil je uitleggen waarom? We horen het graag: [email protected].

Fotocredit: Archief Dreamstime

Bron: http://demonitor.ncrv.nl/onderwijs/schooldirecteur-over-lesmethodes-kleuteronderwijs-weg-met-deze-nonsens